Bozdağ: Yeni Anayasa Olmadan Yeni Türkiye’de Büyük Türkiye’de Olmaz

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “Cumhuriyet’in 2. yüzyılına girerken Türkiye’nin Türkiye yüzyılını inşa ederken yeni bir anayasayla yola çıkması milletimizin de, devletimizin de her bir insanımızın da ortak çıkarınadır.” dedi.Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Uludağ Üniversitesi Akademik Yıl Açılış Töreni’ne katıldı. Bakan Bozdağ, burada yaptığı konuşmasında, Uludağ Üniversitesi’nin 2022-2023 Adademik Yıl Açılış Töreni’nin hayırlı olması temennisinde bulundu. Yeni anayasa konusunun Türkiye’nin değişmez ve değiştirilmesi teklif edilemez ana gündemi olduğunu belirterek, şunları söyledi:“Yeni anayasa konusu, Türkiye’nin değişmez ve değiştirilmesi teklif edilemez ana gündemidir. Zira, 1982 Anayasası’nın yürürlüğe girdiği günden bu yana yeni anayasa konusunu parti programına ve seçim beyannamesine koymayan Meclis’te grubu bulunmuş ve halen grubu bulunan siyasi parti yoktur. Hepsi hem seçim beyannamelerine hem de parti programlarına yeni anayasayı koymuşlardır. Bu şunun ifadesidir; Türk milletinin ortak talebi ve ihtiyacı yeni anayasadır. Ve siyaset kurumu bu ortak talebi ve ihtiyacı görmüş bu konuda muhtelif çalışmalar yapmıştır. İlki 23 Şubat 1993’te Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Sayın Hüsamettin Cindoruk’un daveti üzerine TBMM Başkanlık Divanı’nda 9 partinin genel başkanı bir partinin de genel başkan yardımcısının katılımıyla 10 parti bir araya gelmiş konuşmuş. Kimler yok ki bunların içerisinde? Bir kısmı rahmete kavuşmuş DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu, MHP Genel Başkan Yardımcısı Faruk Demirtola, IDP Genel Başkanı Aykut Edibali HEP Genel Başkanı Ahmet Türk. 10 partinin bir araya geldiği bir toplantı. Hepsinin ittifak ettiği şey, yeni anayasa. Her parti yeni anayasa için madde madde görüşlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na bildirmiş. Ancak yeni anayasa için bir adım atılamamıştır. Şu anda bu 10 partinin yeni anayasa önerilerini madde madde teklifleri Türkiye Büyük Millet Meclisi arşivinde bulunmaktadır. 2008 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Sayın Köksal Toptan yeni anayasa, yeni iç tüzük, yeni siyasi partiler ve seçim kanunu, siyasi ahlak ve siyasetin finansmanı konularında milletvekili sayısına bakılmaksızın her partiden ikişer üyenin katılımıyla bir komisyon kurmak istiyor, uzlaşma komisyonu. Bu komisyona dönemin partilerinden AK Parti, Milliyetçi Hareket Partisi, HADEP ‘evet’ cevabını verdi. Ancak CHP yeni İç Tüzük Komisyonuna üye verdi, Anayasa Komisyonuna üye vermedi. Dolayısıyla bir anayasa uzlaşma komisyonu kurulamadı CHP’nin tutumu nedeniyle. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçilen Cemil Çiçek’in girişimi sonucu 2011 yılında yeni bir anayasa uzlaşma komisyonu kurulması çağrısı yapıldı. Bu dönemde AK Parti, CHP, MHP ve Barış ve Demokrasi Partisinden üçer milletvekilinin katıldığı bir komisyon oluşturuldu. ‘Kararlar oy birliğiyle alınacak’ dendi. Mesele yeni anayasayı hayata geçirmek, bir partinin diğer partiye dayatmasını önlemek, oy birliğiyle karar almasını sağlayarak herkesin içine sinen bir anayasayı hayat geçirmekti. Ama maalesef geçen zaman içerisinde Komisyon 328 toplantı yaptı, 585 saat çalıştı, 172 maddeyi müzakere etti, 60 madde üzerinden uzlaştı, 112 madde üzerinde farklı görüşler ortaya koydu, uzlaşamadı, toplam 14 bin 970 sayfa tutanak tuttu. Sonuç? Nafile. Nitekim 13 Kasım 2013’te Meclis Başkanı bu çalışmaları sonlandırmak zorunda kaldı. Neden? Çünkü çalışmalar, Cumhuriyet Halk Partisi ve değişik partilerin kırmızı çizgileri nedeniyle ilerleme imkanını kaybetmişti. Yani ‘Parlamenter sistem olmazsa biz hiçbir şeyi görüşmeyiz, konuşamayız. Parlamenter sistemi bir kenara koyup sistemi en sona bırakalım.’ dediler, tartışma yaptılar, konuştular, uzun uzun çalıştılar. Ama yine netice alınamadı. Nitekim, Meclis Başkanı İsmail Kahraman döneminde yani 2015 seçimlerinden sonra da bu sefer Anayasa Mutabakat Komisyonu adında bir başka komisyon kuruldu. AK Parti, CHP, MHP ve HDP üye verdi. Ama bu Komisyonun ömrü çok kısa oldu. 4 Şubat 2016’da kurulan Komisyon 16 Şubat 2016’da Meclis Başkanının açıklamasıyla görevini sonlandırdı. Çünkü burada yine hükümet sistemi tartışması nedeniyle Yeni Anayasa Mutabakat Komisyonu çalışma imkanı ve ortamı maalesef bulamadı. Bütün bu çalışmalar bize bir şeyi gösteriyor. Türk milletinin ve Türkiye’de siyaset kurumunun yeni anayasa konusunda müttefik olduğunu gösteriyor. Ama yeni anayasayı hazırlama, kabul etme ve uygulamaya koyma konusunda henüz uzlaşma zemininin oluşmadığını da bize çok açıkça göstermektedir.

BÜYÜK TÜRKİYE’NİN VE YENİ TÜRKİYE’NİN EN ÖNEMLİ ANAHTARI YENİ ANAYASADIR”

Adalet Bakanı Bozdağ, yeni anayasayla ilgili açıklamalarını şöyle sürdürdü:“Türkiye, eninde sonunda yeni bir anayasayı yapacaktır. Üzüntümüz, bunun gecikmesindedir. Gecikmesi, hem milletimize hem ülkemize kaybettirmektedir. Unutmamak gerekir ki yeni anayasa olmadan yeni Türkiye de olmaz, büyük Türkiye de olmaz. Büyük Türkiye’nin ve yeni Türkiye’nin en önemli anahtarı yeni anayasadır. Bu kapıyı yeni anayasayla açacağız. Cumhuriyet’in ilanından sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yaptığı ilk şey yeni anayasadır. 1924 Anayasası’dır. Şimdi Cumhuriyet’in 2. yüzyılına girerken Türkiye’nin Türkiye yüzyılını inşa ederken yeni bir anayasayla yola çıkması milletimizin de, devletimizin de her bir insanımızın da ortak çıkarınadır.”Bozdağ, “Osmanlı dönemini geride bırakırsak, Kurtuluş Savaşı yıllarında hazırlanan 1921 Anayasa’sı ve savaş yıllarının sonunda Cumhuriyetin başında inşa yıllarının zorlukları içerisinde hazırlanan 1924 Anayasası ve 1961 ve 1982 Darbe Anayasaları. 4 Anayasa’mız. Ama dikkat edilirse bu anayasaların hiçbirisi olağan bir dönemde hazırlanmamış. Kimisi darbe döneminde, kimisi Kurtuluş Mücadelesi yıllarında biri de savaşın bitiminden sonra yeniden başlangıç ve inşa sürecinin zorlukları içerisinde. O yüzden Türkiye’de herkesin ve her kesimin kendini hür hissettiği ve katkı verdiği demokratik bir ortamda ve olağan bir dönemde yeni bir anayasa yapmaya ihtiyacı vardır. Bizim olağan dönemde anayasa yapma irademizi ortaya koymamız ve bu iradeyi hayata geçirmemiz, bizim gücümüze çok büyük güç katıyor. 1982 Anayasa’sı yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar en çok değişikliğe uğrayan anayasa unvanını kazanmış durumda.” dedi