Böyükata,Batman’da STEM Konulu Konferans Verdi

Yozgat Bozok Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Böyükata Batman İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün daveti üzerine, 28 Eylül 2020 Pazartesi günü Batman İl Kültür Müdürlüğü Konferans Salonu’nda “Eğitimde STEM Yaklaşımı İçin Proje Tabanlı Etkinliklerin Önemi” konulu bir konuşma yaptı.

Batman İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün “2023 Batman Eğitim Akademileri” ve “Öğretmen Akademisi” etkinlikleri kapsamında düzenlenen konferansa, pandemi sebebiyle sosyal mesafe kurallarına uyarak, liselerde görev yapan okullardan proje konularına ilgi duyan ve il müdürlüğü Ar-Ge biriminde görev yapan öğretmenlerden ancak 100 civarında katılımcı kabul edildi.

Uzun süren konferansta öğretmenleri ilgiyle takip ettikleri ve sordukları sorulara verilen cevaplardan da memnun kaldıkları gözlendi. İnsanın içinde, bir hayalin peşinde koşmanın coşkusu olması gerektiğine değinen ve adanmış bir öğretmen için bitmeyen bir coşkunun hep var olacağını ifade eden Prof. Dr. Mustafa Böyükata, konferansı boyunca farklı konulara dikkat çeken bir konuşma yaptı.

STEM bir yöntem değil, yaklaşımdır.

Bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik kelimelerinin İngilizce baş harflerinden oluşan STEM yaklaşımının aslında bir bakıma isimlendirme olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Böyükata, günümüz dünyasında; kullandığımız eşyaların ve etrafımızda gördüğümüz hemen hemen her şeyin bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik başta olmak üzere farklı disiplinlerle ilişkili olduğunu ifade etti. Konuşmada öğretmenlerimizin eğitimin her kademesinde ele aldıkları konuları farklı disiplinlerle ilişkilendirerek aktarmasının STEM yaklaşımına uygun olduğu ifade edildi. Örnekler verilerek, aslında eski Köy Enstitüsü uygulamalarında, Meslek Liselerinde pek çok çalışmada bu anlayışın var olduğu hatırlatılarak, günümüzde daha öneli hale geldiği, tasarım ve uygulama ağırlıklı bir anlayışın geliştirilmesi gerektiğinin altı çizildi.

STEM için proje tabanlı çalışmalar yaygınlaştırılmalıdır.

Okullarda STEM uygulamaları için proje tabanlı çalışmaların yaygınlaştırılması gerektiği ve bunun önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mustafa Böyükata, Proje Döngüsü Yönetimi konusunda da teknik bilgiler verdi. Proje tabanlı çalışmalarda hazırlık süreçlerinde durum analizi, proje yazım teknikleri, stratejik plan ve kalite unsurları, projelerde uygulama süreçleri ve sonuçlandırma süreçlerinde göz önünde tutulması gereken incelikleri anlattı. Proje faaliyetlerinin bir değişimi ve ilerlemeyi ortaya çıkartmak için yapmak gerektiği belirtilerek, projelerde amaç ve hedefler ile ürün odaklı çalışmalar belirli ve sınırlı bir süre içerisinde gerçekleştirilmelidir dendi.

Projelere doğru yerden kaynak aranmalıdır.

Proje faaliyetlerine kaynak aranırken, proje fikrinin niteliğine göre bir araştırma yapılması gerektiğini ortaya koyan Prof. Dr. Mustafa Böyükata, TÜBİTAK, Ulusal Ajans, Kalkınma Ajansları, Bakanlıklar, STK’lar ve özel sektörler gibi okul aile birlikleri ve meslek örgütlerinin nasıl dahil edilebileceğine dair bilgilerde verdi. TÜBİTAK programları hakkında detaylı açıklamalara yer verilerek, çok iyi değerlendirilmesinin yolları aktarıldı. TÜBİTAK 4004, 4005, 4006 ve 4007’lerde çok sayıda STEM projesine rastlanabildiği, 4005 öğretmenlere yönelik eğitimler; yenilikçi uygulamalarda STEM’e yönelik öğretim uygulamaları da gözlendiği, TÜBİTAK 4006 öğrenciler için etkinlikler; tema olarak STEM içeren çalışmaların olabileceği ve gerçekleştirilen proje örneklerine bakılabileceği hatırlatıldı. Milli Eğitim Bakanlığı’ınn Vizyon 2023 belgesinin proje fikri geliştirmek bakımından iyi bir ilham kaynağı olduğu da ifade edildi.

Öğrenci projelerini öğrenciler yapmalıdır.

Öğrencilerin aktif katılımının önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Böyükata, öğrenci projelerinde tasarım ve ürün odaklı yaklaşımlarla STEM yaklaşımına yer verilebileceğini söyledi. Öğrencilerin gelecekte nerede olmak isteyecekleri konusunda düşünmelerine zemin sunmak açısından da proje tabanlı etkinliklerin yararlı olduğu belirtildi. Öğrencilerin kendilerine projeksiyon tutmalarına fırsat verilebileceği ortaya kondu. Öğrenci projelerinin adı “yarışma” dahi olsa bir yarış gibi düşünülmemesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Böyükata, dereceye girememek bir başarısızlık gibi düşünülmemesi gerektiğine değinerek, asıl olanın o ortamlarda bulunarak kendilerini ifade edebilmeleri ve geliştirmeleri olduğunu vurguladı. Öğrenci mizacına uygun etkinlikler geliştirmek, öğrenci projelerinde öğrenci karakterini ve becerilerini güçlendirecek yaklaşım içerisinde olmak, öğrencinin kazandığı olumlu tutum ve kişilik özelliklerini proje faaliyetlerinde yansıtmalarına fırsat vermek gerektiği ortaya kondu. Öğretmenin, yönlendiren, rehberlik eden ve süreç yöneten biri olarak danışmanlık yapması ama projelerde bütün çalışmaları öğrencilere yaptırması gerektiği ifade edildi. Öğrenci projeleri öğrencileri düşünmeye sevk etmelsi gerektiği belirtilerek, insanı için en büyük laboratuvarın beyin olduğu ve kullanılması gerektiği hatırlatıldı.

Disiplin sağlanmalı ve kazandırılmalıdır.

Prof. Dr. Mustafa Böyükata, disiplinin öğrenme ortamında kalabilmek olduğu bilgisini hatırlatarak, öğrencileri projeleri üzerinde aktif tutabilmek, anlık geri bildirimler almak, öğrencilerin soruları karşısında “topu taca” atmamak gerektiğini ifade etti ve bu konularda düşüncelerini katılımcılarla paylaştı. Öğrenci merkezliliğin, herkesin öğrenciye hizmet etmesi olmadığı; öğrencinin işlerin içine katılması gerektiği ortaya kondu. Öğrenci projelerinde tekrarlardan ve benzerliklerden uzaklaşarak farklılaştırmaya çalışmak ve bunu öğrencilere yaptırmak gerektiği belirtilerek, öğrenci projelerinde bilimsel okur yazarlık yetkinliklerini destekleyecek yönde yöntem basamaklarını görme, bilgi üretme ve araştırma süreçlerini tanıma gibi deneyimlere de odaklanmak gerektiğinin altı çizildi. Bu yolla bilimin popüler ve aktüel yanlarından haberdar olmalarına katkı verilebileceği de söylendi.

Pandemi, “öğrenmeyi öğretmek” gerektiğini öğretti.

Pandemi sürecine ilişkin görüşlerini aktaran Prof. Dr. Mustafa Böyükata, öğrenmeyi öğrenmenin ve öğrenmeyi öğretmenin uzun zamandır gündeme getirildiği halde altının tam olarak doldurulmadığına işaret ederek, pandemi sürecinde bu konunu ne kadar önemli olduğunun görüldüğünü söyledi. Bilgi kaynaklarının çoğaldığı ve kaynaklara ulaşmanın eskiye nazarak kolaylaştığı günümüzde bu konuya çok daha fazla önem vermek gerektiği ifade edildi. Öğrencilerin pek çok bilgiden haberdar olabildiği ancak bunları işleyerek yeni bilgiler üretme becerisinin artırılması gerektiği vurgulandı. Pandemi sürecinde öğretmenlerin bulundukları yerlerde çözümler geliştirebileceği, bakanlık ve üst makamların belirlediği kurallar çerçevesinde kendilerinin yeni ve daha etkili çözümlere katkı verebileceği de ifade edildi.

“Köy Koleji” anlayışı da anlatıldı.

Prof. Dr. Mustafa Böyükata, öteden beri gündemde tuttuğu “Köy Koleji” konusundaki düşüncelerini de paylaştı ve öğrenci sayıları azalan, fiziki şartları ve çevresi itibariyle çekici yönleri yüksek olan köy okullarının, bir bakıma “Butik Okul” olma butik bir “Kolej” olma potansiyeli taşıdığını ifade etti. Türkiye’nin farklı şehirlerinden genç öğretmenlerin Anadolu’nun her yanında görev yaptığını, bulundukları okullara ve çevreye değer katabileceklerini, olumlu yönde gelişime ve değişime katkı verebileceklerini ve kırsalda “Köy Koleji” anlayışıyla yeni bir canlılığın doğmasına destek sağlayabileceklerini ifade eden Prof. Dr. Böyükata, gereksiz, yersiz ve faydasız yargılardan kurtulmak gerektiğini sözleriyle ortaya koymaya çalıştı.

Konferansın sonunda önerilerde de bulunan Prof. Dr. Mustafa Böyükata, öğretmenlerimizin bulundukları yerlerde, mevcut durumu iyi analiz etmelerini, uzun vadeli bakışa sahip olmalarını, projelerinde amaç ve hedefleri ilişkili biçimde kurgulamalarını, yöntemlerin hedefe dönük ve ürün odaklı olması gerektiğini, çalışmaların faaliyet tabanlı olması gerektiğini ve riskler dikkate alınarak, deneyimler göz önünde bulundurularak, yeterli düzeyde dökümantasyon yapılmasına özen göstererek çalışılması gerektiğini ifade etti.

Geniş içerikli ve ilgi çekici konuların ele alındığı konferansa katılan ve ilgiyle izleyen Batman Valisinin Eşi Ebru Şahin ve Şube Müdürü Bilgiye Pala, Batman’a gelerek “Öğretmen Akademisine” katkı sunan Prof. Dr. Mustafa Böyükata’ya teşekkür etti ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü adına Şube Müdürü Bilgiye Pala plaket takdim etti.