Toplumumuzdaki şiddet olaylarının son yıllarda tırmanışta olması, toplum refahı için önemli bir sorun haline geldi. NG Araştırma olarak, toplumdaki şiddetin boyutlarını anlamak için bir kamuoyu araştırması düzenledik.
Araştırmamız 12 – 23 Kasım 2021 tarihleri arasında Türkiye genelinde 15 yaş üzeri, farklı sosyo-ekonomik gruplardan 2052 kişinin katılımı ile online araştırma platformumuz benderimki.com üzerinde gerçekleştirildi.
Fiziksel Şiddet Hangi Boyutta?
Fiziksel şiddetin arttığı, insanların öfkesini şiddetle dışa vurduğu bir dönemde yaşıyoruz. Sürekli karşılaştığımız şiddet haberleri hepimizi derinden üzüyor. Tüm bu yaşananlardan dolayı, öncelikle araştırmamızda fiziksel şiddete uğrama oranını sorguladık. Aldığımız sonuca göre eşinden veya sevgilisinden fiziksel şiddet gören kadın ve erkeklerin oranı %12.
Fiziksel şiddete uğradım diyenlerin cevaplarını detaylı incelediğimizde, araştırmaya katılan kadınların %20’si şiddete maruz kaldığını belirtirken, erkekler için bu oran yalnızca %4.
Fiziksel şiddete maruz kalan katılımcılara yaşadığı durumu kısaca anlatmalarını istediğimizde ise en çok uygulanan fiziksel şiddetin tokat olduğunu görüyoruz. “Ve” kelimesinin oldukça sık kullanılması birden fazla şekilde şiddete maruz kalındığını da gösteriyor. Dikkat çekici diğer bir nokta da “eski sevgilim” ifadesi. Cevapları incelediğimizde fiziksel şiddet gören her 10 kişiden 1’i bunu eski sevgilisinden/eşinden gördüğünü belirtti. Bu sonuca göre ilişkilerin sona ermesinde şiddetin azımsanmayacak bir rolü görünüyor.
Fiziksel şiddete uğrayanların cevaplarından oluşturulan sözcük bulutu
Şiddeti Saklıyor Muyuz?
Toplumumuzda bazen şiddeti gösteren değil de, şiddete maruz kalan utanıp sessiz kalma yolunu seçebiliyor. ‘Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Önlenmesi Projesi, Koordinasyon ve Farkındalık Çalıştayı’nda konuşan Prof. Dr. Güzin Yamaner, şiddete uğrayan kadınların bir çoğunun bu durumu ilgili kurumlara ihbar etmediğini vurguladı. Araştırmamız da gösteriyor ki şiddete uğrayan kişilerin 3’te 1’i bu durumu saklıyorlar.
Şiddeti Engellemenin Yollarını Biliyor muyuz?
Fiziksel şiddeti engellemek için devletin birçok kurumu var. Peki, şiddeti önlemek için nerelere başvurabileceğimizi kaçımız biliyor? Araştırmamız gösterdi ki, her 3 kişiden 2’si şiddeti önlemek için başvuracağı yerleri biliyor. Ancak toplumdaki her bireyi, içinde bulunabilecekleri çaresizlikten kurtarmanın yolunu göstermek için, herkesin bu kurumları öğrenmesi gerekli.
Psikolojik Şiddete Maruz Kalıyor muyuz?
Şiddet denilince aklımıza öncelikle fiziksel şiddet geliyor olsa da, psikolojik şiddet konusunda da farkındalığın artması gerekli. Bu konunun daha net olması için öncelikle psikolojik şiddetin tanımını inceleyelim;
* Genelde psikolojik şiddet bağırıp çağırma, küfür etme, kişiyi yetersiz hissettirme, küçük düşürmeye çalışma gibi olaylarla meydana gelir.
* Kişinin sevdiği eşyalara zarar vermek ve kişinin istediği şeyleri yapmasını engellemek psikolojik şiddet türleri arasındadır.
* Özellikle en çok görülen durum kişiyi sürekli başkaları ile kıyaslamaktır.
Bu bilgiler ışığında her 4 kişiden 1’i eşi yada sevgilisi tarafından psikolojik şiddete maruz kalmış ya da kalmaya devam ediyor. Psikolojik şiddet gördüğünü belirten kadınların oranı, erkeklerin 3 katı.
Psikolojik şiddete uğrayan kişilerin cevaplarını bölge bazlı incelediğimizde çok ilginç bir sonuç ortaya çıktı. Türkiye’deki 7 coğrafi bölge arasında Karadeniz Bölgesi, kadınların en çok psikolojik şiddet gördüğü bölge. Karadeniz’den araştırmamıza katılan her 2 kadından 1’i psikolojik şiddet gördüğünü belirtti.
Psikolojik şiddete maruz kalanlardan bu şiddeti tanımlamalarını istedik. En çok gelen yanıtlar küfür etme, hakaret ve küçümseme. Bunların yanında başkalarıyla kıyaslama da çok yoğun karşılaşılan bir şiddet türü.
Psikolojik Şiddeti Engelleyebiliyor muyuz?
Fiziksel şiddetten kurtulmak kadar, psikolojik şiddetten de kurtulabilmek çok önemli. Psikolojik şiddete maruz kalanların %42’si bu şiddetin tekrarlanmaması için bir çözüm bulmadığını yada bulamadığını söylüyor. Ayrıca psikolojik şiddete uğrayanların %60’ı bunu engellemek için nerelerden destek alabileceğini bilmiyor.
Psikolojik şiddete uğrayanların 3’te 1’i bunu kimseye söylemiyor.
Hiç Şiddet Uyguladın mı?
Şiddet gördün mü sorusu yerine şiddet uyguladın mı dediğimizde ortaya çıkan tablo daha farklı oluyor.
Katılımcıların %94’ü eşine veya sevgilisine fiziksel şiddet uygulamadığını belirtirken, %5’i fiziksel şiddet uyguladığını belirtti. Bu sonuçlara göre fiziksel şiddet uygulayan insanların bir kısmı bu yaptıklarını itiraf etmekten çekiniyor olabilir. Belki de bu kişiler, duygularını kontrol edebilme konusunda eğitim alabilmiş olsaydı şiddeti en başta kendileri önleyebilirlerdi.
Eşine veya sevgiline psikolojik şiddeti sen uyguluyor musun diye baktığımızda karşımıza yine ilginç bir tablo çıkıyor. Katılımcıların %89’u eşine veya sevgilisine psikolojik şiddet uygulamadığını belirtirken, %9’u psikolojik şiddet uyguladığını belirtti. Bu konuda da benzer şekilde, bazı kişiler yaptığı yanlışları anonim bile olsa itiraf edemiyor olabilir. Belki de yaptıkları yanlışın farkındalar. Ama nasıl değişebileceklerini bilemiyorlar veya hayatın tüm zorlukları arasında düşünemiyorlar. Yapılan yanlışların affı için hiçbir şey mazaret olmayabilir. Ama uzman desteğinin ücretsiz sunulması ve kamu spotu gibi genel bilgilendirmelerin bu konulara daha fazla odaklanması değişim için ihtiyaç duyulan bir kıvılcım olabilir.