Nöbetçi Eczaneler
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İsrail arasındaki ilişkiler, 1948 yılında İsrail’in kuruluşuyla başlayan uzun ve derin bir bağa dayanmaktadır. Bu ilişki, zaman içinde sadece ekonomik, askeri ve diplomatik destekle sınırlı kalmayıp, aynı zamanda Orta Doğu’daki stratejik hesaplarla da şekillenmiştir. Peki, Amerika, İsrail’e gerçekten bu kadar büyük bir destek veriyor mu? ABD’nin İsrail’e sağladığı yardımın kapsamı nedir ve arkasındaki sebepler nelerdir? Bu soruları detaylı bir şekilde inceleyelim.
ABD-İsrail İlişkilerinin Tarihi
İsrail, 1948 yılında kurulduktan sonra ABD, İsrail’e hemen destek veren ilk ülkelerden biri oldu. O günden bugüne, Amerika’nın İsrail’e sağladığı yardım, dünya çapında dikkat çeken bir büyüklüğe ulaşmıştır. 1948’den bu yana, ABD’nin İsrail’e yaptığı toplam yardımın bugünkü değeri 300 milyar doları aşmıştır. Bu yardımlar, büyük ölçüde askeri, ekonomik ve diplomatik alanlarda yoğunlaşmıştır. Ancak zamanla, bu yardımların kapsamı daha da genişlemiş ve iki ülke arasındaki ilişki, sadece dış politika ve güvenlik değil, teknoloji ve ekonomik kalkınma alanlarında da pekişmiştir.
ABD’nin İsrail’e Sağladığı Yardımlar: Askeri ve Ekonomik Destek
Amerika, İsrail’e yaptığı yardımların büyük kısmını askeri alanda gerçekleştirmektedir. ABD, İsrail’e yılda yaklaşık 3.8 milyar dolar askeri yardım sağlamaktadır. 2021-2023 yılları arasında bu miktar, özellikle silah satışlarıyla artış göstermiştir. 2023 yılında ABD’nin İsrail’e yaptığı askeri yardım 5 milyar doları geçmiştir. Bu yardımlar, sadece finansal değil, aynı zamanda gelişmiş silah sistemleri, savaş uçakları, füze savunma sistemleri gibi teknolojik donanımları da kapsamaktadır.
Amerika’nın Sağladığı Askeri Yardımlar: ABD, İsrail’e yıllık olarak gelişmiş savaş uçakları, hassas güdümlü füzeler ve savaş mühimmatı sağlamaktadır. Örneğin, 2023-2024 yılları arasında İsrail’e 14.000 MK-84 bombası ve 6.500 adet 227 kilogramlık bomba gibi mühimmatlar gönderilmiştir. Aynı zamanda, ABD, İsrail’e F-35 savaş uçakları ve yüksek hassasiyetli güdümlü füzeler de satmaktadır.
Bunların yanı sıra, ABD tarafından finanse edilen ve İsrail’in hava savunma sisteminde devrim yaratan “Demir Kubbe” (Iron Dome) gibi projeler de önemli bir yer tutmaktadır. Bu sistem, İsrail’in hava saldırılarına karşı korunmasında kritik bir rol oynamaktadır.
Ekonomik Yardımlar ve Teknoloji Transferi: Amerika sadece askeri alanda değil, aynı zamanda ekonomik yardım konusunda da İsrail’e büyük katkı sağlamaktadır. 2023 yılında ABD, İsrail’e F-15 savaş uçakları satmış ve bu satışların toplam değeri 18 milyar doları bulmuştur. Bu ekonomik yardımlar, İsrail’in savunma sanayisini güçlendirmesine ve aynı zamanda yüksek teknoloji ürünlerinin üretiminde lider bir ülke olmasına yardımcı olmuştur. Teknoloji transferi ve bilimsel iş birliği de iki ülke arasındaki ilişkilerin önemli bir parçasıdır.
Stratejik Bir Müttefik: ABD’nin İsrail’e Olan Destek Nedenleri
Amerika’nın İsrail’e verdiği bu kadar büyük destek, sadece insani nedenlerle açıklanamaz. İsrail, ABD için Orta Doğu’daki stratejik çıkarlarını koruma açısından kritik bir müttefik olarak görülmektedir. Orta Doğu’nun jeopolitik önemi göz önüne alındığında, ABD’nin bölgedeki en güçlü müttefiki İsrail’dir. İran’ın nükleer programı, Hizbullah’ın etkisi ve bölgedeki diğer tehditler karşısında İsrail, ABD’nin en güvenilir ortağıdır.
ABD’nin Orta Doğu’daki Stratejik Hesapları: ABD, Orta Doğu’daki enerji kaynaklarına ulaşmak, bölgesel tehditlere karşı koymak ve küresel dengeyi korumak için İsrail’i önemli bir üs olarak kullanmaktadır. İsrail’in sahip olduğu askeri teknoloji, nükleer yetenekler ve güçlü savunma altyapısı, ABD’nin bölgedeki stratejik planlarını gerçekleştirmesinde büyük bir avantaj sağlamaktadır. ABD, aynı zamanda İsrail’in güvenliğiyle doğrudan ilgilenerek, bölgedeki istikrarı korumaya çalışmaktadır.
İsrail’in Önemi: İsrail, ABD’nin Orta Doğu’daki stratejik müttefiklerinin başında yer almaktadır. Diğer müttefiklerle kıyaslandığında, İsrail’e yapılan yardımlar oldukça yüksek bir miktara ulaşmıştır. ABD, İsrail’e yaptığı yardımlarla, sadece Orta Doğu’da değil, aynı zamanda küresel düzeyde de jeopolitik gücünü pekiştirmektedir.
Diplomatik İlişkiler ve Robert Kennedy Jr.’ın Açıklamaları
ABD ve İsrail arasındaki ilişki, yalnızca askeri ve ekonomik yardımlarla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda diplomatik açıdan da oldukça önemli bir boyuta sahiptir. 2024 başkanlık seçimlerinde bağımsız başkan adayı olan Robert Kennedy Jr., İsrail’in ABD için stratejik önemini vurgulayarak, bu ilişkinin sadece ekonomik ya da askeri bir boyutunun olmadığını, aynı zamanda diplomatik bir bağ oluşturduğunu belirtmiştir. Kennedy’ye göre, İsrail, ABD’nin Orta Doğu’daki çıkarlarını koruyan bir siper görevi görmektedir.
İsrail, ABD İçin Stratejik Bir Müttefik mi?
İsrail’in ABD için yalnızca askeri bir müttefik değil, aynı zamanda bölgedeki siyasi dengeleri korumak adına stratejik bir üs olarak hizmet ettiği söylenebilir. Özellikle İran, Hizbullah ve diğer bölgesel tehditler karşısında, İsrail ABD’nin en güvenilir ortağıdır. İsrail’in bölgedeki askeri gücü ve teknoloji altyapısı, ABD’nin çıkarlarını korumasına yardımcı olmaktadır.
İnsani Yardım mı, Stratejik Bir İttifak mı?
ABD’nin İsrail’e verdiği destek, insani yardım kisvesi altında stratejik bir ilişkiyi ifade etmektedir. İsrail, ABD’nin Orta Doğu’daki güvenlik politikaları ve enerji kaynaklarına erişimi açısından kritik bir öneme sahip bir ülkedir. Bu destek, iki ülkenin karşılıklı çıkarlar doğrultusunda gerçekleştirdiği bir iş birliği olarak değerlendirilebilir. Amerika, Orta Doğu’daki hakimiyetini sürdürmek ve bölgedeki tehditlere karşı koymak için İsrail’i bir “stratejik üs” olarak kullanmaktadır.
ABD ve İsrail arasındaki bu derin ve çok yönlü ilişki, yalnızca iki ülkenin çıkarlarına hizmet etmekle kalmayıp, Orta Doğu’nun geleceği ve küresel jeopolitik dengeler üzerinde de önemli bir etki yaratmaktadır.