Bakan Işıkhan, bu tür hileli işlemlerle yetim maaşı alan 9 bin kişinin tespit edildiğini, 7 bin 400 kişiye ise bu ödemelerin faiziyle geri alınması için işlem başlatıldığını belirtti.
Bakan, bu süreçle ilgili savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu da vurguladı. Bakan ayrıca, ev kadınlarının emekliliğiyle ilgili çalışmaların başladığını, 2028 yılına kadar ev kadınlarına yönelik emeklilik müjdesi verilmesinin planlandığını açıkladı.
Sahte Boşanma Nedir?
Sahte boşanma, fiilen evli olan bir çiftin, yalnızca kağıt üzerinde boşanarak, vefat etmiş bir eşin maaşından yararlanmak amacıyla gerçekleştirdiği hileli bir işlemdir. Genellikle, babası vefat etmiş olan kadınlar, boşanmış gibi göstererek babalarından kalan yetim maaşını almak için bu yolu tercih ederler. Yetim maaşı, devletin sunduğu önemli bir sosyal güvenlik hakkıdır ve yalnızca gerçek yetimler bu haktan yararlanabilir. Ancak kötü niyetli bazı kişiler, gerçek yetimler yerine bu maaşı almak için sahte boşanma yoluna gitmektedirler. Bu tür uygulamalar, hem devletin sunduğu sosyal güvenlik haklarının kötüye kullanılmasına yol açmakta hem de haksız kazanç sağlamaktadır.
Sahte Boşanma Nasıl Tespit Ediliyor?
Sahte boşanma yoluyla yetim maaşı almak, sosyal güvenlik müfettişlerinin yaptığı denetimlerle tespit edilebilmektedir. Sosyal güvenlik müfettişleri, şüpheli kişilerin ve ailelerinin çevrelerinden gelen ihbarlar doğrultusunda araştırmalar yapar. Ev ziyaretleri ve çevre taramaları yapılarak, çiftlerin gerçekten boşanıp boşanmadığı ve maaşların nereden geldiği araştırılır. Örneğin, bir kadının boşanmış olduğu halde aynı evde yaşamaya devam etmesi ve evin giderlerini eşinin karşılaması durumunda, sahte boşanma durumu tespit edilebilir.
Mali müşavir İsmet Çetinkaya, bu konuda şunları aktarmıştır: “Sahte boşanma tespiti genellikle çevre tarafından yapılan ihbarlarla başlar. Sosyal güvenlik müfettişleri, şüpheli kişilerin bilgilerini toplayarak, ev ziyareti yapar ve sahte boşanma durumunu araştırır.”
Sahte Boşanmanın Cezası ve Geri Talep Süreci
Sahte boşanma yoluyla elde edilen maaşlar, devlet tarafından faiziyle birlikte geri talep edilir. Eğer kişi, aldığı maaşı geri ödeme kapasitesine sahip değilse, üzerine kayıtlı taşınmazlar, araçlar veya diğer mal varlıkları haczedilir. Çetinkaya, bu süreci şu şekilde açıklamaktadır: “Devlet, bu tür sahte işlemler nedeniyle sosyal güvenlik kurumuna uğranan zararın tazmin edilmesini ister. Haksız yere alınan maaşlar, faiziyle geri talep edilir ve bu sürece bağlı olarak, sağlık hizmetlerinden faydalanan kişiler için de tazminat talep edilir.”
Sahte boşanma yoluyla alınan yetim maaşlarının geri talep edilmesinin ardından, kişi, geçmişte aldığı maaşların tamamını, faiziyle birlikte geri ödemek zorunda kalır. Bu süreç, devletin verdiği sağlık hizmetlerinden yararlanan kişiler için de geçerlidir. Örneğin, sahte olarak yetim maaşı alan bir kişi, son üç yıl içinde aldığı sağlık hizmetlerinin maliyetini de devletine ödemek zorunda kalacaktır.
Ev Kadınlarına Yönelik Emeklilik Düzenlemesi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, ev kadınlarına yönelik önemli bir müjde de verdi. 2028 yılına kadar ev kadınlarına yönelik emeklilik düzenlemeleri yapılacağını belirten Işıkhan, bu konuda başlatılan çalışmaların devam ettiğini söyledi. Ev kadınlarının, çalışmadan prim ödeyerek emekli olmalarını sağlayacak bir sistemin oluşturulması hedefleniyor. Şu anda ev kadınları, isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek Bağkur üzerinden emekli olabiliyorlar. Ancak bu durumda, prim ödemeleri konusunda bazı avantajlar söz konusu olacak.
Ev kadınları, 5400 gün prim ödeyerek 61 yaşında emekli olabilecekler. İsteğe bağlı sigorta primi ödeyen ev kadınları, devletin prim ödeme yükümlülüğünün üçte birini karşılayacak. Bu sayede, ev kadınları daha düşük prim ödeyerek emekli olabilecekler. 15 yıl prim ödeyen bir ev kadını, devletin sağladığı destekle birlikte emeklilik için gereken toplam primin üçte birini devlet karşılayacak. Bu uygulama, ev kadınlarının emekli olabilmelerini sağlamak ve ekonomik bağımsızlıklarını elde etmelerini desteklemek amacıyla önemli bir adım olarak görülmektedir.
Sahte boşanma yoluyla yetim maaşı almak, hem sosyal güvenlik sistemine büyük bir zarar vermekte hem de devletin sunduğu hakların kötüye kullanılmasına yol açmaktadır. Devlet, bu tür işlemleri tespit etmek için yoğun denetimler gerçekleştirmekte ve hileli ödemeleri geri almak için gereken işlemleri başlatmaktadır. Öte yandan, ev kadınlarına yönelik yapılacak olan emeklilik düzenlemeleri, onların sosyal güvenlik haklarını güçlendirecek ve ekonomik bağımsızlıklarını sağlamalarına yardımcı olacaktır.
