34,7494$% 0.08
36,5786€% 0.22
2.957,11%0,47
4.900,00%0,55
19.603,00%0,56
2.644,58%0,29
Ramazanın son on gününü Peygamber SAS;
(Ve âhiruhû itkun minen-nâr) “Müslüman kulların, mü’min kulların, Ramazana hürmet eden, Ramazanda gayret eden kulların cehennemden azad olma zamanı.” diye tarif ediyor. Yâni cehennemlik olacak suçları olduğu halde Ramazan bereketiyle affolup, cehenneme düşmekten kurtulup, Allah tarafından bağışlanıp, cehennemden azad olacakları zaman…
Onun için bu son on günde, gayreti daha da arttırmak lâzım! Bütün müslüman kardeşlerimizin, bütün dinleyicilerimin daha çok bir gayrete gelmesi lâzım!.. Biliyorsunuz yarışın da sonuna doğru, yarışçılar gayretlerini daha da arttırırlar. Birinci olmak için bütün kuvvetlerini, güçlerini ortaya dökerler, iyice hızlanırlar. Siz de öyle yapın; Ramazan bitmek üzere, azaldı diye gayretlerinizi arttırın!..
Bu ayda yapılan iyiliklerin, ibadetlerin hayırların mükâfatı çok büyük olduğu için, mümkünse zekâtlarınızı bu ayda vermeye çalışın! Çünkü bu ay çıktıktan sonra verseniz alacağınız sevaptan, bu ayda verdiğiniz zaman alacağınız sevap, hadis-i şeriflere göre yetmiş kat daha fazla… Hayrât ü hasenâtınızı, ibadet ve taatinizi iyice arttırın! Çünkü bu ayda bereket var, her şey kat kat fazla veriliyor.
Bir de bayram günü müslümanların vacib olan fitreleri vardır. Fakirlere fitre sadakasını vermesi gerekiyor. Onu da önceden verebilirler. Çünkü tam bayram namazı telâşı içinde, asıl fakiri bulup da gönlünün huzuru ile, tamam buna vereyim diye verecek insan bulmakta güçlük çekilebilir. Onu da bir kaç gün önceden vermenizi hatırlatmak istiyorum.
Önümüzdeki cumaya kadarki haftayı şöyle göz önüne getirecek olursak, sevgili dinleyiciler, bu hafta içinde üç önemli zaman var, gün ve gece var:
Birisi pazarı pazartesiye bağlayan gece, Kadir gecesi olarak değerlendireceğimiz, ibadet edeceğimiz gece…
İkincisi bayramın arefesi akşamı, yâni ertesi gün bayram olacak gece… Bu da sevabı çok fazla olan gecelerden birisidir. Peygamber Efendimiz beş gün sayıyor. Bir yıl içinde ihya edilmesi çok sevaplı olan beş günden birisi, bayram gecesi… Onun için onu da unutmayalım.
Artık ramazan bitti, ertesi gün bayram, teravih de yok diye insanlar gaflete düşebilirler ve o geceyi ihya etmeyebilirler. Bir önceki gecede terâvih var, sahur var kalkıyor. O gün teravih de yok, sahur da yok diye uyuyup kalmasınlar. Gafletle vakit geçirmesinler. Bayram gecesini, yâni arefeyi bayrama bağlayan geceyi güzel değerlendirsinler diye de onu hatırlatmak istiyorum. Önemli bir şey…
Tabii bir de bayram günü var. Müslümanlar için iki büyük bayram var. Birisi oruçtan sonra Ramazanın bayramı, birisi de kurbanın bayramı, o iki ay on gün sonra olacak. Bugünlerde bizde bir taraftan Kadir gecesi, bayram yaklaşıyor diye biraz sevinç var. Ama bir taraftan da Ramazan gidiyor diye, bir mahzunluk insanın içine çöküyor.
Onbir ayın sultanı, sevapların bu kadar çok olduğu ay, bizim halimizi bir hayli değiştirmişti. Ne güzel oruç tutuyorduk, teravihlere camiye gidiyorduk, cemaate devam ediyorduk. Ne güzel Kur’an-ı Kerim’i çok okuyorduk. Sabah kalkıyorduk, teheccüd namazı kılıyorduk. Sabah namazlarını camide kılıyorduk… Ondan ayrılmanın tabii biraz da burukluğu var.
Allah-u Teàlâ Hazretleri nice nice Ramazanlara sıhhat afiyetle ulaştırsın. Sıhhat afiyetle Ramazanları ihyâ etmeyi nasib eylesin…
Önümüzdeki günlerin en mühim olayı Kadir gecesi olduğu için onun hakkında biraz bilgi vereyim. Kadir gecesi Ramazanın içinde bir gece ama, Ebû Hüreyre RA’den Ahmed ibn-i Hanbel ve Neseî’nin rivâyet ettiğine göre Peygamber Efendimiz buyuruyor ki:
RE. 10/1 (Ve fihi leyletün hiye hayrun min elfi şehrin men hurime hayrahâ fekad hurime) “Ramazanın içinde bir gece var, o bin aydan daha hayırlıdır. Çok mübarek bir gece. Bunun hayrını yakalayamayan, hayrından mahrum kılınan, bunu kaçıran, bunu değerlendiremeyen, kadrini kıymetini bilmeyen, veya o geceye yakışıksız tavırda o geceyi geçirmiş olan, hakikaten büyük mahrûmiyete uğramıştır.” buyuruyor.
Bu hangi gün?.. Tabii bu hususta çeşitli rivâyetler var. Hadis rivâyetleri de var, alimlerin çeşitli kanaatleri de var. Ramazanın içinde Kadir gecesi var ama, hangi gün olduğu belli değil… Ebû Hüreyre RA’den Ahmed ibn-i Hanbel (Rh.A)‘in rivâyet ettiği bir hadis-i şerifi, kuvvetli rivâyet olarak nakledeyim burada:
RE. 368/3 (Leyletül-kadri leyletü sâbiatün tâsiatün ve işrîne) buyuruyor Efendimiz bu hadis-i şerife göre: “Kadir gecesi son on günün yirmiyedi veya yirmidokuzundadır.” diye iki ihtimalli söylemiş burada da Peygamber Efendimiz.
Tabii bu Kadir gecesinin, seneden seneye Ramazanın bazı günlerine kaydığı, değiştiği de rivâyet edilir. Meselâ: “Bedir Harbi’nin olduğu onyedi Ramazandı, Kadir gecesi o zamandı.” diye rivâyetler var. Hatta bazıları: “Senenin içinde muhtelif günlere kayabilir.” diye de bildiriyorlar. Ama tabii kuvvetli bir rivâyet olarak yirmiyedisinde kutlayacağız ve ihyâ etmeye çalışacağız. Yirmidokuzu da zaten benim demin dediğim arefe gecesine rastlıyor. Bu hadis-i şerifte bildirilen iki geceyi de size böylece söylemiş oluyorum.
Peygamber Efendimiz hadis-i şerifin devamında buyuruyor ki: (İnnel-melâikete tilke devlete fil-ardı ekseru min adedil-hasâ) “Bu gece yer yüzünde melekler çakılların sayısından, çakıl taşcıklarının sayısından daha çoktur.” Yâni pek çok melek etrafı kaplayacak, yer yüzüne inecek. Her taraf melek dolacak kadir gecesinde… Zaten:
(Tenezzelül-melâiketi ver-rûhu fîhâ biizni rabbihim) diye Kadir Sûresi’nden de meleklerin indiğini biliyoruz ama, yeryüzündeki çakıl taşcıkları sayısı kadar çok olduğunu, ondan daha çok olduğunu Efendimiz bildiriyor. Demek ki, yeryüzünün meleklerle dolduğu güzel bir günü ihyâ etmeye çalışalım!
Tabii Kadir gecesini ihyâ etmenin, yakalamanın en akıllıca şekli, i’tikâfa girmek, ramazanın son on gününü camide geçirmek, geceleri uyumamak, ibadet etmek, ibadet sevabını kazanıp, ibadetle meşgul olup kadir gecesine böylece rastlamış olmak… Hangi gün olduğunu bilmese bile, en akıllıca olan davranış budur. Peygamber Efendimiz bütün ömrünce, yâni peygamber olduktan sonra her Ramazan on gün i’tikâf etmiş. En son yılda yirmi gün i’tikâf etmiş. Yâni başka günlerde yaptığının iki misli olmuş oluyor.
Biz de bu geceyi ihyâ etmeye gayret edelim. Gecenin ihyâ edilmesi için tecrübelerime dayanarak bazı tavsiyelerde bulunmak istiyorum:
1. Geceleyin uykusuz geçirileceği için, çok ibadet edileceği için, gündüz bir miktar uyunursa geceye takviye olur. Onun için Kadir gecesi olmadan önceki gündüzde, şöyle kendimizi ibadete daha iyi hazırlamak için uyumanızı tavsiye ederim; bu bir…
2. Kadir gecesinde, “Radyo, televizyon seyredeceğim, evde takip edeceğim.” filân diye düşünmeyin, mutlaka bir camide olun! Çünkü camide olmak ile evde olmak arasında çok büyük farklar var… Camide kılınan namaz, evde kılınan namazdan yirmiyedi kat daha sevaplı, eğer mescid ise… Cuma namazı kılınan büyük cami ise, elli kat sevaplı… Bir de camiye giderken, gelirken attığı her adımdan insanın bir günahı affoluyor, bir hasene kazanıyor, bir derece de terfi ediyor, rütbesi yükseliyor.
Onun için kadir gecesinde dikkat etmeniz gereken şeylerden birisi yatsı namazında mutlaka camide olacaksınız. Sabah namazında da mutlaka camide olacaksınız. Çünkü: “Sabah ve yatsı namazlarını camide kılarak, cemaatle edâ ederek geceyi geçiren kimse, bütün geceyi ihyâ etmiş olur.” diye hadis-i şerif var. Onu kaçırmamak lâzım!
Yâni şöyle olabiliyor bazen: Kadir gecesini ihyâ edeceğim diye uykusuz kaldığı için sahur olur olmaz yemeğini yiyor. Ondan sonra da evinde namazı kılıp yatıyor. Bu yanlış… Sabah namazını camide kılmaya dikkat edin, Kadir gecesinde ve her zaman… Ama Kadir gecesinde özellikle bunu kaçırmamaya dikkat edin! Yatsı namazı ve sabah namazı camide olacak. Ondan sonraki zamanınızın bir kısmı camide olabilir, bir kısmı evinizde, kendi özel mekânınızda ibadet etmek tarzında olabilir.
(Hiye hattâ matlail-fecr) “Tan yeri atıncaya kadardır, yâni imsak zamanına kadardır, orucun başladığı zamana kadardır.” Güneş doğuncaya kadar değil, tan yeri atıncaya kadar.
Oruca ne zaman başlıyorsunuz? Sofradan kalkıp. “Niyet ettim oruca” dediğiniz zaman… İşte o zamana kadardır. Meleklerin gelmesi, Kadir gecesinin mükâfatı vs. işte o zamana kadarki gecedir. Onun için o geceyi ibadetle, zikirle, “Lâ ilâhe illallah” diyerek, salât ü selâm getirerek, “Estağfirullah” diyerek, tevbe ederek, namazlar kılarak, tesbih namazı kılarak, Kur’an-ı Kerim okuyarak güzel geçirmeye, ihyâ etmeye gayret edin!.. Çoluk çocuğunuzu da ona göre hazırlayın!
Kadir gecesini ihyâ ederse bir insan, ne olur?.. Bu hususta da Ahmed ibn-i Hanbel, İmam Buhârî, Ebû Dâvud, Tirmizî, Neseî ve Müslim; yâni Sıhhah-ı sittenin beş tanesi ve Ahmed ibn-i Hanbel’in rivâyet ettiği sahih bir hadis-i şerif var. Peygamber SAS buyurmuş ki:
RE. 436/11 (Men kàme leyletel-kadri îmânen vehtisâben gufira lehû mâ tekaddeme min zenbihî.) “Kim Kadir gecesinde kalkarsa, imanla, inanarak, (vehtisâben) sevabını hesab ederek, Allah bana sevap verecek, mükâfat verecek diye heveslenerek, aşk ile, şevk ile Kadir gecesine kalkarsa; (gufira lehû mâ tekaddeme min zenbihî) o zamana, o vakte kadar ömründe işlemiş olduğu günahları afv ü mağfiret olunur.” diye Peygamber Efendimiz buyuruyor.
Burdaki kàme leyletel-kadri’den maksat, kàme kalmak, ayağa kalkmak demek ama bu niçin kalkmak oluyor geceleyin?.. Namaz kılmak için kalkmak oluyor. Kadir gecesine kalkar, çok namaz kılarak, kaza namazı, nafile namaz, teheccüd namazı… Çok namaz kılarak ihyâ ederse mânâsına geliyor.
Tabii insan bazen namaz kılar, bazen dinlenir, bazen secde eder. Peygamber SAS Efendimiz bazen bir secde ederdi, yarı geceye kadar; bir secde ederdi, sabaha kadar… Secdede duada bulunurdu. Çünkü kulun Mevlâsına en yakın olduğu zaman, secde halidir. Onun için siz de dualarınızı secdede yapabilirsiniz. Yâni namazın dışında da seccadenizde secdeye yatarsınız, tesbih çeker, sübhanallah der ve Allah’tan neler isteyecekseniz istersiniz.
Neler istenir?.. Şimdi onun üzerinde biraz fikirlerimi söyleyim. İnsanın kendisi için dua etmesi hakkıdır ve meşrûdur, güzeldir. Elbette kendisi için neler isteyecekse isteyecek. Ahireti için de isteyebilir, dünyası için de isteyebilir. Sırf ahireti için isteme mecburiyeti de yoktur. Dünyalık şeyi de: “Yâ Rabbî, maaşıma zam gelsin… Yâ Rabbî, kiradan kurtulayım, ev bark sahibi olayım… Yâ Rabbî, borcumu ödeyeyim…” diye, kendi özel dünyevî işleri de duada söyleyebilir.
Ama duanın kabul olması için şekli nasıldır?.. Allah’a hamd ü senâlar edip, Peygamber Efendimiz’e salât ü selâmlar edip, böyle güzel başlar da, yine salât ü selâmla bitirirse; iki salât ü selâm arasında dua makbul olur. Onun için, Peygamber Efendimiz’e salât ü selâm getirerek dua yapmaya gayret etmek lâzım!
Tabii günah konusunda dua edilmez: “Yâ Rabbî falanca rakibim kahrolsun, boynu devrilsin… vs.” filân gibi günaha dua etmek, Allah’ın gazabını çeker. Güzel şeyler istemek lâzım! Kendisi için ve başkaları için… İnsan düşmanlarının da iyiliğini istemeli: “Yâ Rabbî o iyi insan olsun, senin sevdiğin kul hâline dönsün… O kötülükten kurtulsun…” diye onun da hayrını, selâhını istemeli.
Peygamber SAS Efendimiz’e eza cefa, işkence, tecavüz, üzücü muamele yaptıkları zaman; hem sahabe-i kirama yaptıklarında, hem Peygamber Efendimiz’e yaptıklarında, ashabdan bazıları dediler ki:
“–Yâ Rasûlallah, beddua et şunlara!.. Allah senin duanı kabul eder, lânetini geri çevirmez. Lânet et de şunlar kahrolsunlar, mahvolsunlar, yer yüzünden silinsinler…” diye istediler.
Peygamber Efendimiz dedi ki:
“–Hayır! Ben lânet peygamberi olarak gönderilmedim, rahmet peygamberi olarak gönderildim.”
Kendisine tecavüz eden, taş atan, dişini kıran, alnını yaralayan, ayağını yaralayan kimselere: “Yâ Rabbî sen bunları affet! Çünkü bunlar bilmiyorlar işin mahiyetini…” diye onların iyiliğini isteyerek dua etti. Meselâ Taif’e gittiği zaman çok kötü karşılamışlardı. “Yâ Rabbî, bunlar bunu bilmediklerinden yapıyorlar. Aman bana böyle muamele yaptıkları için onlara gazap etme!” diye onların, Allah’ın gazabına, kahrına, felâkete uğramamaları için de ayrıca dua etti.
Hakikaten de o muameleleri yapan kimselerin çocukları, sonradan İslâm’a geldiler. Hatta kendileri İslâm’a geldiler. Gelenler geldi, nasibini aldı, iyi insanlar oldu. Kahrolsaydı bütün şehir, hepsi kahrolacaklardı. Ama Peygamber Efendimiz rahmet peygamberi… (Nebiyyür-rahmeh, nebiyyüt-tevbe, nebiyyüş-şefaah) Rahmet peygamberi, tevbe peygamberi, şefaat peygamberi… Şefaat ediyor. Günahkârların cehenneme düşmemesi için de şefaat edecek.
RE. 306/3 (Şefaatî liehlil-kebâiri min ümmetî.) diye hadis-i şerif var: “Ben günahkâr kimselere de acıyıp, onları da Allah affetsin diye, cehennemden kurtulmaları için dua edeceğim.” diye müjdesi var.
Tabii bu; günahı yapın, Rasûlüllah nasıl olsa size şefaat edecek mânâsına alınmamalı… Allah-u Teàlâ Hazretleri bazı kimselerin suçu büyük olursa, onlara şefaat etmeye de izin vermez. Meselâ İbrahim AS, babası –veya babalığı– müşrik olduğu, put yaptığı için ona:
(Vağfir liebî) “Babamı af ü mağfiret eyle!” diye dua etti ama, müşriklere dua edilmeyeceği âyet-i kerîmeyle bildirildi. Söz vermiş olduğu için onu öyle yaptı, belki yola gelir diye…
Nuh AS oğlu için şefaat, rahmet diler gibi oldu. Allah-u Teàlâ Hazretleri: “Bilmediğin şeyleri isteme, öyle deme!” diye ayet-i kerimede böyle bildiriliyor.
Demek ki, kötülerin de iyi olmasını isteyeceğiz. Herkesin iyiliğini isteyeceğiz. Kendimize de dua edeceğiz. Sevdiklerimize, yakınlarımıza da dua edeceğiz.
Sevdiklerimizin başında annemiz-babamız gelir. Hayatta olsunlar veya ahirete irtihal etmiş olsunlar, anne ve babayı duadan unutan, ihmâl eden evlât iflâh olmaz. Anne ve babanıza dua edin! Annenizin, babanızın rızasını kazanmaya gayret edin! Bazı evlâtlar oluyor, çeşitli sebeplerden, mirastan, ve sâireden, “Annem, babam haksızlık etti, eşit davranmadı…” gibi kanaatlerle annesiyle, babasıyla darılabiliyorlar, küsüyorlar, bağları kopartıyorlar.
Bunlar çok yanlıştır. Onlar öyle bir şey yapmış olsa bile, yanlıştır. Yine evlât, evlâtlığını yapmalı, annesinin, babasının gönlünü hoş edecek, duasını alacak şekilde davranmalı!.. “Annesinin babasının sağlığına yetişip, onlarla sağlığında karşılaşıp da, onların duasıyla cenneti kazanamayana yazıklar olsun, burnu yerde sürter.” diye bedduası var Peygamber Efendimiz’in. Onun için Kadir gecesi dularınızda, anne-babanızı duadan unutmayın!
Bir insan müslüman kardeşine dua edince, en çabuk şekilde, süratli şekilde duasına icâbet olur. Allah-u Teàlâ Hazretleri’nin en süratle kabul ettiği dua, müslümanın müslüman kardeşine onun gıyabından yaptığı duadır.
Bütün müslümanlar için, bütün kardeşleriniz için, dostlarınız, yakınlarınız, ihvanınız, ahbabınız için dua edin!.. Özel bölüm ayırın duanızın içine; kendinizden ayrı, anne-babanızdan ayrı, ihvanınız, kardeşleriniz, dostlarınız, sevgili, yakın, samîmî arkadaşlarınız için, onların meselelerinin çözümlenmesi için, Allah’ın onlara lütfetmesi için özel dua edin!.. Çünkü en süratle kabul olan dualardan birisidir.
Bir de mazlumun duası çok çabuk kabul oluyor, biliyorsunuz. Allah-u Teàlâ Hazretleri’nin kahrı zalimin tepesine hemen iniyor. Onun için zulmetmekten sakınmak lâzım! Çünkü mazlumun ahını aldı mı, insanın başı derde giriyor. Zulümden şiddetle kaçınmak gerekiyor.
Kendimize dua edeceğiz. Çoluk çocuğumuza edebiliriz, dünyamıza edebiliriz, ahiretimize dua edebiliriz. Ümmet-i Muhammed’e dua edeceğiz. Çünkü duaların en hayırlısı ümmet-i Muhammed’e umûmî olarak rahmet istemektir. Bir insan:
(Allahümmağfir lil-mü’minîne vel-mü’minât) “Müslüman erkeklere, kadınlara, hepsine yâ Rabbî, mağfiret eyle!” diye dua ederse, onların sayısınca ecir ve sevap alır. Müslümanları unutmamak lâzım!
“Ümmet-i Muhammed’e Allah hayırlı idareciler ihsân etsin!.. Onlara hizmet eden, onları kalkındıran, onları maddeten ve mânen rahatlatan, dinlerini güzel yaşamalarına yardımcı olan, hayırlı, Allah’tan korkan, müttekî, salih idareciler nasib etsin… Sömürücüleri, zalimleri başlarından def etsin… Onların kötülüğünü isteyen, aleyhinde çalışanlara fırsat vermesin!..” diye ümmet-i Muhammed’in hayatta olanlarına dua etmek lâzım!
Geçmiş selef-i sâlihîne, cihad etmiş, kitap yazmış ulemâ, mücahidler, hayrât ü hasenât sahibi gayretli insanlara da dualar etmek lâzım!..
Böylece insan başkalarına dua ettiği zaman ne oluyor, niçin bunları söylüyoruz?.. Sizin dularınız kabul oluyor. Yâni bir insan bir başkası için, hasbî olarak böyle dua ederse, o zaman başucundaki bir melek, (Âmin ve leke mislühû) “Âmin, ona istediğin şeyi Allah sana da versin!” diye dua eder ve meleklerin duası da makbul duadır. Çünkü melekler, Allah’a dua ettiği zaman duası kabul olacak mahluklarıdır.
Bunları onun için söylüyorum, yâni Kadir gecesinde dualarınız müstecâb olsun diye söylüyorum. Yâni başkasının iyiliğini istediğiniz zaman, ümmet-i Muhammed’in iyiliğini istediğiniz zaman, sonuçta siz de fayda sağlayacaksınız.
Nice nice yıllar Kadir gecesine erişmeyi, hüsn-ü hatimeler ile, ömrünüzün iman-ı kâmil ile sona ermesini, ahirete iman-ı kâmil ile göçmeyi, Allah’ın azabından emin olup, uzak olup, cehennemden azad olmuş bir kul olarak cennete girmeyi istersiniz. Çoluk çocuğunuz için dua edersiniz…
Tabii anne-baba vs. dedik. İnsanın hocası, insanın mürşidi, annesinden, babasından önde gelir; çünkü Peygamber vekilidir. O bakımdan onlara da, onlara bağlı olan kimselerin hayır dua etmesi lâzım!.. Onların da kendilerine bağlı kimselere dua etmesi lâzım! Böylece iki taraf da istifade eder.
Allah-u Teàlâ Hazretleri Ramazandan istifade ederek Ramazanı bitirmeyi, Ramazanın feyzinden, bereketinden, nimetlerinden, mükâfatlarından, rahmetinden, mağfiretinden hisseyâb ve feyizyâb olmayı hepinize nasib eylesin…
Ramazandan sonra da, Ramazanda kazandığımız güzel ahlâkı, alışkanlıkları, âdetleri, cemaate devam etmek, oruç tutmak ve Kur’an okumak, hayır hasenat yapmak gibi güzel duyguları söndürmeden, öldürmeden, karartmadan devam ettirmeyi nasib eylesin…
Esselâmü aleyküm ve rahmetullàhi ve berekâtühû!..
Kaynak:Hazineden Pırıltılar/Prof. Dr.Mahmud Esad Coşan
Derleyen:Dr. Metin Erkaya
Sağlık Bakanı Koca Yozgat’ın Vaka Sayısını Açıkladı